Zoek

Als krachtig symbool van iemands identiteit en overtuiging, blijft de schoen een bron van verbluffing. Ook Vincent van Gogh vond inspiratie bij schoeisel. Hoe meer versleten en modderig deze waren, des te dieper de psychologische betekenis. Tijdens de 5de Biënnale van Havana trok Francis Alÿs magnetische schoenen aan en wandelde dagelijks door de straten van de stad om zo de stukjes metaal te verzamelen die hij op zijn pad tegenkwam.

The Starfish van Dadaïst Man Ray toont een jong stel, gespeeld door het Franse model Alice Prin en André de la Riviere. Bijna alle scènes zijn opgenomen via een spiegel of door wat diffuus en getextureerd glas lijkt. Ray gebruikte gelatine om het effect van getextureerd glas te bereiken en de spectrale beelden van de film weer te geven als een tekening of rudimentair schilderij.

Over een periode van twintig jaar vertolkte de ondertussen legendarische Jean-Pierre Léaud tot vijfmaal toe het alter ego van de iconische Franse nouvelle vague regisseur François Truffaut. Als Antoine Doinel is hij voor het eerst te zien in diens doorbraakfilm, Les Quatre Cents Coups (1959). Op zijn achttiende gaf Léaud, opnieuw gestalte aan Antoine Doinel in het 29 minuten durende Antoine et Colette.

Lynne Sachs is een Amerikaanse experimentele kunstenaar en dichter. Haar documentaires en essayistische films vertrekken steeds vanuit een feministisch perspectief, waarin ze sociale kritiek verweeft met een persoonlijke subjectiviteit. In Same Stream Twice filmt ze haar dochter twee keer, op zes- en op zestienjarige leeftijd, terwijl die rondjes rond haar moeder, de filmmaker, loopt.

Bill Plympton is een begrip onder animatiefilmmakers en illustratoren. Zijn illustraties zijn gepubliceerd in The New York Times en tijdschriften als Vogue, Rolling Stone en Vanity Fair. Your Face was de aanzet tot zijn carrière, in de hoogtijdagen van MTV.

Lawrence Abu Hamdan is een onafhankelijk onderzoeker of ‘private ear’. Zijn onderzoeken richten zich op geluid en linguïstiek. In het 45-minuten durende video-essay The Diary of a Sky ontplooit zich een atmosferische symfonie van geweld boven Beiroet. De film dompelt kijkers onder in een huiveringwekkende kroniek van hoe de bewapening van het luchtruim het dagelijks leven heeft veranderd, en waar de terreur van de voortdurende luchtaanvallen een onthutsend banale achtergrond begint te vormen.

De experimentele filmmaker Marie Menken stond bekend om haar unieke manier van filmmaken met collagetechnieken. Als pionier van de hand-held camera trainde ze ook Andy Warhol  hoe die te hanteren. “Marie’s films waren haar bloementuin. Telkens als ze in haar tuin was, opende ze haar ziel, met al haar geheime wensen en dromen,” aldus tijdgenoot Jonas Mekas.

In de stille avant-garde film Garden of Luxor creëert Derek Jarman een denkbeeldige Arabische tuin door verschillende beelden over elkaar te plaatsen zoals oude ansichtkaarten uit Egypte, en afgedankte filmbeelden van een oud zwaard-en-sandalen epos. Deze vreemde tuin wordt van tijd tot tijd vernield door een man met een zweep en door rokende en insecten etende mensen. Dit is Jarmans kijk op de Tuin van Luxor en haar mysteries.

Dimanche was bedoeld als didactische film waarin “het probleem van de vrije tijd” geadresseerd zou worden. “Ik werd ontboden bij de Cinéma de l’Éducation Nationale en de directeur zei tegen me: “We willen graag dat je een film maakt over het probleem van de vrije tijd”. Inwendig barstte ik in lachen uit. Wat is vrije tijd? Jan met de pet die niet weet wat hij op zondag moet doen? (...) Vrije tijd, dat kende ik niet. Vakantie ook niet. Men is toch altijd met vakantie. Tenzij je advocaat bent, maar dan heb je het zelf gezocht, verdomme,” liet Edmond Bernhard destijds optekenen.

Deze televisiedocumentaire over de grote Britse mijnwerkersstaking van 1984 werd niet uitgezonden door opdrachtgever ITV omdat de film “te politiek” was en de kant koos van de mijnwerkers. Had iemand écht iets anders verwacht van Loach, een van de meest politiek-geëngageerde filmmakers van zijn generatie? 

Panning-shots beschrijven een kamer als een opeenvolging van stillevens: een stoel, wat fruit op een tafel, een verzameling eenzame, wachtende voorwerpen. Er is de aanwezigheid van een jonge vrouw: Chantal Akerman, de filmmaker zelf, die zittend op het bed een appel eet.

Branden, de afstudeerfilm van de Brussels eerste stadsdichter Lisette Ma Neza, is een collectief gedicht over het vuur en de rook van gewapende conflicten, die van mensen vluchtelingen maken. Een poëtisch gesprek met vijf verschillende vrouwen over het verlaten van de plek waar ze geboren werden, over nooit echt aankomen. Een ode aan de ontheemde vrouw.

De vorig jaar overleden Wolfgang Kolb volgde filmstudies aan het INSAS in Brussel. Gedurende enkele jaren filmde hij het werk van danseres en choreografe Roxane Huilmand terwijl ze met het dansgezelschap Rosas samenwerkte. Samen met Huilmand creëerde hij onder meer Muurwerk (1987), waarin hij haar choreografie vertaalt in filmtaal.

Op Astor Place in New York City spreken passanten een stille taal als ze langs het spiegelende oppervlak van een etalageruit lopen. Heller wilde de “onbeschreven choreografie van de straat” vastleggen, de dans van blikken. 

You Were an Amazement on the Day You Were Born volgt een vrouw wiens leven gekenmerkt wordt door verlies, maar waarin ze alsnog humor en liefde vindt. Met een soundtrack die de tijdspanne van Lenore’s leven volgt, van haar geboorte in de jaren 1970 tot haar dood in de jaren 2040, neemt de film ons mee van schrijnend verlies naar vreugde én donkere humor.

Kobarweng or Where Is Your Helicopter? is het resultaat van Johan Grimonprez’ bezoek aan Papoea-Nieuw-Guinea in 1986. Bij aankomst in het dorp Pepera stelde een inwoner hem de vraag: “Waar is jullie helikopter?”. Grimonprez vernam vervolgens dat een groep antropologen in 1959 per helikopter naar het dorp kwam, een gebeurtenis die een blijvende erfenis achterliet bij de inheemse bevolking. 

Bijna tien jaar na haar recentelijk door filmcritici tot “beste film aller tijden” verkozen Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles, maakte Chantal Akerman het amper twaalf minuten durende J’ai faim, j’ai froid. Daarin lopen twee jonge Brusselse meisjes al kettingrokend weg van huis, richting Parijs.

In de Amsterdamse straat waar de Chinese fotograaf To Sang zijn fotostudio heeft, zijn vele nationaliteiten vertegenwoordigd. Er is een Surinaamse pruikenwinkel, een Koerdisch restaurant, een Chinese juwelierszaak en een Nederlandse kruidenier. Hun eigenaren besluiten hun portretten te laten maken door To Sang. Toonaangevende documentairemaker en fotograaf Johan Van der Keuken is er bij tijdens dat proces.

Deze experimentele videoclip van Marlon Riggs politiseert de erotiek van gay  Afro-Amerikaanse mannen. Met sensuele en uitdagende beelden herclaimt Anthem het “vanzelfsprekende recht” op leven en vrijheid in een tijdperk vol anti-homo en anti-zwarte tendensen en hysterische culturele onderdrukking.

Lois Weber was de allereerste vrouw die een langspeelfilm draaide en een rijk Hollywood-oeuvre uitbouwde dat qua kwaliteit en kwantiteit vaak met dat van D.W. Griffith wordt vergeleken. Als vrouw van vele talenten begon ze haar carrière in de muziek- en theaterwereld. Ze pionierde met haar revolutionaire gebruik van splitscreen, om spanning te benadrukken. 

De Nieuw-Zeelandse kunstenaar Le(o)n(ard) Lye maakte naam met experimentele films en kinetische sculpturen. Ook deze korte film is een energieke uitbarsting, met vormen en kronkels die door het beeld dwarrelen op het ritme van Cubaanse muziek. Lye schilderde rechtstreeks op de filmrollen, zonder gebruik te maken van conventioneel camerawerk.

Wanneer vrede onmogelijk blijkt, zijn alle middelen gerechtvaardigd om een politieke zaak te verdedigen. Dat is althans wat Palestijnse zelfmoordcommando’s beweren. Jocelyne Saab was de eerste journalist die deze jongeren, tussen de 16 en 20 jaar oud, kon filmen bij hun dagelijkse training in een geheime ondergrondse basis. 

Suzan Pitt, eerst schilder en modeontwerper, werd later een icoon binnen de animatiewereld. Haar surreële sensaties scheppen werelden waarin niets is wat het lijkt. De lichamelijke rauwheid, het scherpe gevoel voor humor en caleidoscopisch kleurgebruik definiëren een oeuvre vol nieuwe vormen.

In juli 1982 belegert het Israëlische leger Beiroet. Journalist en filmmaker Jocelyne Saab ziet haar huis afbranden en zo honderdvijftig jaar familiegeschiedenis in rook opgaan. Ze zoekt haar toevlucht in vragen: wanneer is dit allemaal begonnen? Hoe hebben de inwoners van Beiroet de belegering beleefd? Elke plek wordt dan een verhaal en elke naam een herinnering.

Alice Diop is een Franse filmmaker van Senegalese afkomst. Na haar studies in koloniale geschiedenis, sociologie en film in Parijs, werd ze ook activist. Met Vers la tendresse duikt ze in het mannelijke territorium van een Parijse buitenwijk. 

Marlon Riggs maakte gretig gebruik van toen nieuwe videotechnologie en combineerde zo poëzie, muziek, performance en documentaire om racistische stereotypen aan te kaarten. Affirmations is een humoristische biecht over de verlangens en dromen van zwarte homoseksuele mannen, tegelijk teder en politiek.

Johan Van der Keuken draaide De Palestijnen in 1975 in Libanon, vlak voor het uitbreken van de burgeroorlog. De film brengt een genuanceerde blik op de Israelische bezetting van Palestina. 

Pull My Daisy is een hoogstandje in improvisatie-cinema, en een kenmerkende film voor de Beat Generation. Spontaniteit was één van de stijlkenmerken van deze coutercultureauteurs en ook aan deze film kwam heel wat improvisatie te pas.

My Childhood  was de eerste van drie films die regisseur Bill Douglas baseerde op zijn eigen verarmde jeugd in het Schotse mijndorp Newcraighall. In deze wrede omgeving leert de jongen voor zichzelf te zorgen. We zien hem opgroeien van kind tot puber — boos en verbijsterd, maar ook speels, creatief en aanhankelijk

De Amerikaanse documentairemaker Jay Rosenblatt staat bekend omwille van zijn collagefilms die vaak persoonlijke en psychologische kernen van het menszijn onderzoeken. In zijn meest recente film bevraagt hij via home movies de relatie tussen een vader en zijn dochter.

Japans videokunstenaar Toshio Matsumoto raakte vooral bekend met Funeral Parade of Roses. Atman is vooral een visuele tour-de-force: in het midden van een cirkel plaatst hij een figuur met een Hannya-masker op. Op de cirkel zet hij de camera op 480 verschillende posities. De film lijkt vol te zitten met zooms en pans maar die zijn enkel  het gevolg van de verschillende cameraposities en een slimme montage. 

Schrijfster en poeet Abigail Child is al sinds de jaren 80 een spilfiguur van de Amerikaanse experimentele cinema. Ze is een pionier op het gebied van montage. Haar wisselwerking tussen geluid en beeld leidt in de woorden van L.A. Weekly tot “briljant opwindend werk”, dat gevestigde normen rond vertelling en gender onderzoekt. 

Nishikawa’s analoge films verkennen vaak het proces van filmmaken zelf. Light, Noise Smoke and Light, Noise, Smoke toont een bedrieglijk complex samenspel tussen opnames van vuurwerk tijdens een zomerfestival en de sonische afdrukken die dezelfde beelden achterlaten op de optische soundtrack.

Mati Diop, nichtje van filmmaker Djibil Diop Mambéty, mengt, net zoals in diens bekendste film Touki Bouki, feiten met fantasie. Mille soleils is een hommage aan de filmklassieker van haar oom, maar vooral ook een gevoelige schets van een man die zichzelf verliest. 

De Palestijnse kunstenaar Basma Alsharif bekijkt politieke conflicten als cycli en ze countert de erfenis van het kolonialisme met satire. Deep Sleep is een meeslepende performancefilm waarin de kunstenaar onder zelfhypnose opnamen maakt in Athene en Malta.

De Black Panther-beweging was de meest invloedrijke “black power”-organisatie van de late jaren zestig, en kreeg toen ook wereldwijd bijval van tegenstanders van het Amerikaanse imperialisme. De Franse filmmaker Agnès Varda blikte deze korte documentaire in toen ze in de zomer van 1968 samen met haar echtgenoot Jacques Demy in California was voor zijn allereerste Hollywood-productie

Lamees Almakkawy’s films bevinden zich op het snijvlak van documentaire en fictie, met een bijzondere focus op perfomance en identiteit. In Dancing Palestine zet ze de dabke, een Palestijnse volksdans centraal.

In haar films parodieert de Duitse regisseur en fotograaf Ulrike Ottinger cinema-conventies, op zoek naar nieuwe vormen van visueel genot. Daarbij daagt ze de positie van de toeschouwer steeds uit. Veel van haar zeer gestileerde films bevatten ook fantastische elementen.

Als journalist en filmmaker werkte Jocelyne Saab vooral rond kwetsbare groepen, van kansarmen tot oorlogsslachtoffers. Haar werk getuigt van de actie die nodig is om historisch geweld te documenteren. In Les Enfants de la guerre ontmoet ze kinderen die ontsnapten aan een slachtpartij in een moslimwijk in Beiroet.

De Frans-Zwitserse eigenzinnige cineast Jean-Luc Godard werd bij de eeuwwissel door het filmfestival van Cannes uitgenodigd om een openingsfilm te maken “ter herdenking van cinema die haar tweede volle eeuw ingaat.” Godard leverde De l’origine du XXIe siècle af: een dik kwartier durend spervuur van gehermonteerde beelden van oorlogen en gruweldaden van de Nazi’s, afgewisseld met clips van Godards eigen À bout de souffle.

In Very Nice, Very Nice mixt avant-garde filmmaker Arthur Lipsett archieffoto’s met ongebruikte geluidsfragmenten. In een soort van terugblik mijmert hij over het leven en vraagt hij zich af of het allemaal niet beter was, dertig jaar geleden. Zijn allereerste film leverde Lipsett een Oscarnominatie op.

In So Can I combineert de Iraanse filmmaker Abbas Kiarostami live action en animatie. Terwijl twee schooljongens op tv naar geanimeerde dieren kijken (zoals springende kangoeroes en zwemmende vissen), zegt de ene jongen, “Dat kan ik ook”, en doet vervolgens de handelingen na. Kiarostami's zoon Ahmad speelt de tweede, stille jongen.

Marcel Duchamp had als schilder, beeldhouwer en schrijver een enorme invloed op de 20e- en 21e-eeuwe conceptuele kunst. Zijn interesse in de “vierde dimensie” blijkt uit zijn film Anémic cinéma, die bestaat uit een reeks spiralen binnen spiralen die op een zodanige manier draaien dat er een optisch effect ontstaat — een klassieker binnen de experimentele cinema.

Recess is één van Abbas Kiarostami’s allereerste korte films. We zien een jongen die op school wordt gestraft voor het breken van een ruit. Wanneer hij een groep voetballende schoolgenoten vervoegt, verstoort hij hun plezier door de bal te stelen en weg te rennen. Uiteindelijk drijft hij doelloos rond langs een drukke snelweg. 

Hoe neemt een blind kind de werkelijkheid waar? Om dat te onderzoeken verbleef Johan van der Keuken twee maanden in een gespecialiseerde instelling in Nederland. Blind kind onthult een wereld die moeilijk voor te stellen is: de eindeloze strijd van wie niet ziet om in contact te blijven met de realiteit. Via het medium film geeft Van der Keuken hun unieke wereldbeeld weer.

In 1965 filmt Johan van der Keuken zijn innemende buurmeisje Beppie terwijl ze door Amsterdam zwerft en op speelse wijze de wereld ontdekt. Met vriendinnen slentert ze door de stad en klopt te pas en te onpas bij buren aan.

De Thaise Gouden Palmwinnaar Apichatpong Weerasethakul is een internationaal geroemde filmmaker en beeldend kunstenaar. Zoals de meeste werken uit zijn enigmatische oeuvre is ook dit korte videowerk lyrisch en dromerig. Emerald plaatst twee personen uit de boeddhistische roman The Pilgrim Kamanita uit 1906 tegen de achtergrond van het Morakot, een hotel in Bangkok in het begin van de jaren tachtig, een tijd van snelle economische ontwikkeling en de komst van Cambodjaanse vluchtelingen naar Thailand. 

Saleh Kashefi is een Iraanse filmmaker die zijn toevlucht heeft gezocht in Zwitserland. Vanuit een verlangen om “een rol te spelen” in de Iraanse opstand besluit hij Ali Khamanei, de Opperste Leider aan te vallen, omdat “die elke seconde van [zijn] leven heeft beïnvloed”. 

Op de intersectie tussen performance en film onderzoekt de Palestijnse filmmaker Noor Abed menselijke relaties. Zo is our songs were ready for all wars to come een 8mm beelden choreografie van spelende vrouwen. Hun verhalen worden verbonden met gemeenschappelijke rouwrituelen. 

Film Fest Gent presenteert een retrospectieve van de Portugese filmmaker en schrijver Isadora Neves Marques. In haar oeuvre komt een breed gamma aan urgente thema’s aan bod, zoals biopolitiek, gender en technologie. Zelf noemt ze haar werk subtiele sci-fi die, door middel van kritiek, een betere toekomst probeert in te beelden.

Dit korte video essay, gemaakt op vraag van het Singapore Art Museum, onderzoekt hoe Palestijnse gamers het leven onder koloniale bezetting nabootsen in Los Santos, als een virtuele proxy van de staat Palestina.

Hij genoot nooit de faam van Jean-Luc Godard of François Truffaut, maar velen beschouwen Jacques Rozier als hun evenknie. In zijn tweede kortfilm, Rentrée des classes, gooit een jongetje op de eerste schooldag zijn boekentas in de rivier. Dat leidt tot een spannend avontuur. 

Kunstenaar Rose Lowder maakt al haar films met een 16mm Bolex die haar in staat stelt om frame voor frame te filmen, waarbij ze sommige frames overslaat en emulgeert, en andere leeglaat. Daarna gebruikt ze dezelfde camera om die frames terug te spoelen en in te filmen. Zo creëert ze een nieuwe kijkervaring, waarin twee verschillende situaties tegelijkertijd worden bekeken.

Johan van der Keuken filmde met een fotografisch oog en fotografeerde cinematografisch. De Poes maakte hij voor de Nederlandse televisie, die een vijftiental filmmakers vroeg om een serie in estafettestijl te maken. Van der Keuken wilde alles opleuken en introduceerde een kat.

De rebelse filmmaker Nagasi Oshima is een van de grote meesters van de naoorlogse Japanse cinema en een van de meest politiek geëngageerde kunstenaars van zijn generatie. Diary of Yunbogi is een etherische montage van stilstaande beelden met een donkere, sombere ondertoon, gebaseerd op foto’s die Oshima nam tijdens een reis naar Zuid-Korea in 1965.

Jean Vigo stond mee aan de bakermat van wat later de Franse nouvelle vague werd. Voor Zéro de conduite put hij uitgebreid uit eigen ervaringen op kostscholen en de film weerspiegelt dan ook zijn anarchistische kijk op zijn kindertijd door surrealistische daden van rebellie te schetsen in een repressieve onderwijsinstelling.

Het stille en zwart-witte The Private Life of a Cat is een intieme studie van het leven van een poes die bevalt van een nest kittens en hen verzorgt terwijl ze opgroeien, volledig gefilmd vanuit de ooghoogte van een kat. 

In plaats van een rechttoe rechtaan verhaal over skaters, ontpopt Cul-de-Sac zich als een op skateboards geïnspireerde film. Het skateboard is de drijvende kracht, die zowel de personages als de kijkers aanspoort om na te denken over het leven.

Een slideshow registreert een jaar lang de verliefdheid van twee transmannen. De makers verzamelen foto’s van echte gebeurtenissen: hun eerste kus, de ontmoeting met elkaars ouders, een geënsceneerde bruiloft. De beelden doen bij momenten denken aan het werk van Nan Goldin: rauw, breekbaar, en uitzonderlijk intiem.

Op een film zoals Levi Stoops’ Drijf kan je je niet voorbereiden, en dat is maar goed ook. De animatiefilmer zelf spreekt de stem in van personage Jeremy, Anemone Valcke is Aurora. Het naakte koppel is verdwaald op zee en drijft op een kleine boomstam over de uitgestrekte oceaan. 

De Beule’s anekdotische documentaire schetst een braaf maar inspirerend portret van een specifieke plek en haar inwoners. Het Griekse Mykines ligt in de schaduw van een archeologische site. De inwoners denken er na over hun relatie met de ruïnes, terwijl de toeristen voorbij slenteren, en de stenen onder hun voeten langzaam afbrokkelen.

In het midden van een eindeloze zee drijft een schip. De vijf bemanningsleden kampen  met verveling, waaraan ze proberen te ontsnappen in een parallelle droomwereld.  elephantfish lokt de kijker binnen in een geïsoleerde ruimte, met uitzicht op de vrijheid belovende verre horizon. De enige manier om aan de opsluiting te ontkomen, is via dagdromen.

In de jaren veertig en vijftig was het werk van de Franse activistische romanschrijver en essayist Jean Genet controversieel door de daarin expliciete homoseksualiteit. Genet maakte in zijn hele leven slechts één film, maar met Un Chant d’amour inspireerde hij  wel grote namen als David Bowie en Rainer Werner Fassbinder. 

Met zijn eerste korte film Daydreaming So Vividly About Our Spanish Holidays sleepte de Spaanse Christian Avilés meteen een nominatie voor de European Film Awards in de wacht. De kleurrijke 16mm laat het eiland Mallorca eruit zien als een kinderspeeltuin, waarbij het stralende kleurenpalet ook aandoet als een bevreemdende vernislaag. Achter al die zomerse pracht en praal schuilt iets donker en uncanny.

Crossing the Great Sagrada bestaat bijna uitsluitend uit outtakes van reisverslagen. De titel is een woordspeling op Crossing the Great Sahara, één van de populaire reisfilms uit de jaren 1920 die vaak “andere culturen” documenteerden vol imperiale, nationalistische en vaak racistische stereotypen.

The Seasons toont de mensheid, gevangen in een wreed maar verbluffend mooi bestaan. Uitgestrekte wolkenformaties glijden snel over de Armeense hooglanden: met mooi geritmeerd camerawerk en montage en met een lyrische score verheft Artavazd Peleshian dit tot een volwaardige symfonie van het leven.

In deze bijzondere korte documentaire wordt in een kleine bakkerij alles in gereedheid gebracht voor het maken van brood. We volgen dit alledaagse proces stap voor stap, inclusief het wachten. Net zoals in tal van Alexandre Koberidzes kortfilms toont hij in Linger on Some Pale Blue Dot bijna woordeloos hoe je met verwondering naar de wereld kan kijken.

De in Oostende geboren en getogen Belgische filmpionier Henri Storck maakte meer dan één documentaire over zijn geboortestad. In Ostende, reine des plages voorzien tijdgenoten James Ensor en Maurice Jaubert de muziek — een film over het “bijzondere geluk een Oostendenaar te zijn”.

Van wat een lange speelfilm moest worden over de nasleep van de Tweede Wereldoorlog in het hedendaagse Kiev, blijft nu alleen nog een serie screentests over. Sergei Parajanov voegde die samen nadat de film was stopgezet door het Russische Goskino. Zelfs in deze ingekorte vorm is Kyiv Frescos indrukwekkend.

De Amerikaanse Robert Fenz werkte als cameraman samen met onder meer Chantal Akerman en was een geëngageerde filmmaker die de avant-garde tradities lange tijd nieuw leven inblies. Zijn films, meestal gedraaid op zwart-wit 16mm, beschikken over een zeldzame energie en rusteloze schoonheid. 

De Portugese filmmaker Jorge Jácome mengt in zijn werk vaak science-fiction met documentaire elementen. In Flores moet de hele bevolking van de Azoren naar het vasteland evacueren wanneer een oncontroleerbare hortensiaplaag de eilanden overspoelt.

Kunstenaar en AIDS activist David Wojnarowicz werkt rond burgerrechten en de homoseksuele identiteit binnen de Amerikaanse populaire cultuur. Enkele jaren voor hij aan HIV overleed, maakte hij Beautiful People. De film volgt zijn mede-bandlid en vriend Jesse Hultberg, die zich opmaakt in drag en de straten van New York opgaat tot hij een rustig meertje bereikt.

Isaac Julien is een pionier binnen de video- en installatiekunst. Het werk van de Brit  verlegt constant de grenzen van het medium film en combineert het met performance, muziek en schilderkunst. Sociale ongelijkheid staat vaak centraal, meer specifiek vormt zijn zwarte en queer identiteit een rode draad doorheen zijn oeuvre. In zijn allereerste film Who Killed Colin Roach? reflecteert hij over de dood van het 23-jarige titelpersonage dat in 1982 aan de ingang van een Londens politiegebouw werd neergeschoten.

Het vroege werk van de Belgische Roland Lethem is sterk beïnvloed door surrealisten als Buñuel en de Japanse cinema van Seijun Suzuki en Yoko Ono. Later worden zijn films steeds politieker en ook ecologisch beladen, al blijft een bepaalde wreedheid en pornografie nooit veraf. Vol irrationele beelden en uiteenlopende vormen van symboliek lijken Lethems films zich ergens tussen slapen en ontwaken te bevinden.

De langspeelfilms van de Belgische Dominique Loreau zijn sterk verankerd in een documentaire werkelijkheid: de acteurs spelen zichzelf en improviseren vanuit een een vooropgesteld kader, met ruimte voor toevalligheden. Ook haar korte film Zig-zags uit 1987 heeft een dergelijke methodiek.

Conceptueel kunstenaar Emily Jacir maakt films en installaties waarin ze focust op de onderdrukking van de Palestijnse bevolking. In deze intieme film, tegelijk video essay en dagboek, vraagt Jacir haar ouderlijk huis en buurt in je op te nemen, “voordat er onvermijdelijk een misdaad wordt gepleegd.”

The Newest Olds is een experimenteel portret van Detroit waarin Pablo Mazzolo gebouwen losrukt van hun fundamenten en de politieke en zintuiglijke grenzen tussen Canada en de Verenigde Staten laat vervagen door in-camera en optische printtechnieken. Zo transformeert hij de iconische stadsgezichten.

In deze oefening in ironisch zelfbewustzijn maakt Akerman een film over het thema luiheid, om te kunnen omgaan met haar eigen uitstelgedrag. De film maakt deel uit van een collectief project waarin zeven vrouwen elk een korte film maken over één van de hoofdzonden.

Het Brussels Porn Film Festival werd in het leven geroepen om meer erkenning voor de impact van pornografie op de filmgeschiedenis te verkrijgen. Op het programma staat alternatieve porno van diverse pluimage, waaronder dit korte werk waarin de Colombiaanse visuele kunstenaar Marco Antonio Nunez zijn erotische fantasieën bij elkaar knutselt.

De in 1939 geboren Barbara Meter is een van de belangrijkste experimentele filmmakers van Nederland. Recent restaureerde het Eye Filmmuseum een groot deel van haar werk, waaronder Andante Ma Non Troppo. Daarin verkent Meter wat het precies betekent om met de camera te observeren.

De Belgische filmmaker Samy Szlingerbaum regisseerde in 1973 samen met Chantal Akerman  Le 15/8. Vervolgens maakte hij twee eigen kortfilms, waaronder deze nachtelijke Insomnies waarin hij de neonverlichting van de Belgische hoofdstad ritmisch en associatief in beeld brengt, als in een droom. Een vooral vormelijk experiment van amper negen minuten.

We krijgen nooit genoeg van Buster Keaton, The Great Stone Face uit de jaren twintig. One Week is zijn eerste onafhankelijke film (hij bracht die zelf in roulatie) en staat bol van baanbrekende stunts in en rond huizen en op ladders.  

Arnold Schwarzenegger won op twintigjarige leeftijd zijn allereerste Mr. Universe titel. Daarna werd hij ook zeven keer tot Mr. Olympia gedoopt. Tijdens een van die vele bodybuilderwedstrijden filmde de Nederlandse filmmaker Babeth Mondini-Vanloo hem van dichtbij.

Met een overzichtstentoonstelling in Bozar en in CINEMATEK haar volledige oeuvre op het programma is Chantal Akerman deze lente alomtegenwoordig. Deze kortfilm is een intiem portret van een jonge vrouw die doorheen dagdagelijkse routines reflecteert op haar familie- en seksleven, en op haar lichaam.

De binnenplaatsen van Łódź, een alomtegenwoordig architectonisch element van de stad, zijn de kinderspeelplaatsen van de omliggende flatgebouwen. Podwórka is zowel een studie van een specifieke plaats als een evocatie van de vindingrijkheid van de kindertijd.

Met haar films geeft de baanbrekende journalist Jocelyne Saab een stem aan verbannen strijders en ontheemde volkeren. Dat doet ze met veel poëzie, maar ook met een sterk bewustzijn van haar subjectieve rol als documentairemaker.

Een groep kinderen komt in een wijk in de Turkse stad Mardin samen in de Sirkhane Darkroom Workshop voor analoge fotografie. Asli Baykal registreert hun ogenschijnlijke zorgeloosheid terwijl ze leren over de mysteries van fotografie.

Now Pretend is een experimenteel onderzoek naar het gebruik van ras als betekenisgever. De film speelt met taal, persoonlijke herinneringen en de tekst “Black Like Me” uit 1959 om het zo te hebben over Lacans spiegelstadium, en de overgang van object naar subject.

In Wild Plants of Palestine stelt kunstenaar en onderzoeker Alaa Abu Asad de territoriale uitbreiding in vraag van wat bedoeld wordt met “Palestijns”, terwijl hij de flora en de topografische kenmerken documenteert van het (postkoloniale) landschap op de Westelijke Jordaanoever.

De in 2015 overleden Belgische Chantal Akerman verwierf sindsdien wereldwijd naam en faam. In haar eerste kortfilm, Saute ma ville (1968), staat niets stil. Haar personage is abrupt, energiek en explosief. Manisch en onstuimig gaat de jonge vrouw aan de slag met de was en de plas. Maar er wringt wat.

De Georgische Mikheil Kobakhidze verzette zich in zijn oeuvre vaak tegen de ideologie van de Sovjet-Unie. Umbrella lijkt op het eerste gezicht vederlicht: een spoorwegmedewerker leeft gelukkig samen met zijn geliefde, tot een paraplu komt aanvliegen en het realistische een surrealistische toets krijgt.

Su Friedrich, een pionier binnen de Amerikaanse avant-garde cinema, schrijft, regisseert en monteert al haar films zelf. Die zijn vaak een mix van het persoonlijke en het politieke, gaande van home movies tot video-interviews en meer klassieke verhalen.  

Barbara Hammer is een pionier binnen de lesbische cinema. In haar ruim vijftigjarige carrière maakte ze zowel klassieke als meer experimentele films waarin vaak genderrollen en vrouwenrelaties centraal staan.

Buster Keaton werd tijdens zijn hoogdagen ook wel The Great Stone Face genoemd. De Amerikaanse komiek is dan ook vooral bekend omwille van stille films waarin fysieke komedie en zijn droge gezichtsuitdrukking centraal staan.

De Amerikaanse underground kunstenaar George Kuchar staat bekend om zijn low-fi esthetiek. Hij regisseerde meer dan tweehonderd films en video's. Hold Me While I’m Naked haalde de 52e plaats in de Critics Poll van The Village Voice. 

Le Coup du berger is allicht Jacques Rivette’s bekendste kortfilm, en met reden: de strakke cameravoering brengt een intrigerende en mysterieuze romance in beeld. Door sommige historici gezien als één van de eerste films van de Franse Nouvelle Vague.

In A Kind of Testament botst een jonge vrouw via het internet op animaties die duidelijk zijn gemaakt op basis van haar privé-selfies. Vuillemins vlijmscherpe animatiefilm fileert sociale media en digitale persona’s en stelt belangrijke vragen over privacy en voyeurisme.

In de korte stille film Le Retour à la raison filmde de Amerikaanse dadaïst Man Ray nauwelijks herkenbare nachtelijke taferelen in Parijs. De opeenvolging van bijna totale abstracties, zoals  raadselachtige fotogrammen en conglomeraten van spiralende of draaiende objecten, lijkt verstoken van zin of doel.

Mike komt weer thuis in Genk. Hij probeert zijn plaats te zoeken binnen de sociale dynamieken van zijn familie en vrienden. Het mijnlandschap in Genk zorgt voor ongewone mogelijkheden. In een postindustriële mijnstad onderzoekt de film masculiene dynamieken in een arbeidersfamilie. Terril beweegt tussen deze sociale codes en het landschap waarin ze zich manifesteren.

De beelden in deze film van de legendarische filmmaker Mustafa Abu Ali werden door een Frans nieuwsteam gemaakt, waarna hij ze aan de hand van experimentele technieken monteerde tot een van de vroegste films over het bezette gebied in Gaza. 

In deze surrealistische film van Henri Storck koopt een jongeman een glazen oog dat hij via de post verstuurt. Op een bijzondere manier komen erotiek en maatschappijkritiek erin samen.

In Hus tracht Inger-Lise Hansen via stop motion en time-lapse fotografie de private lagen van ons leven te onthullen. Elk shot van de film opent op een deel van een huis en stelt deze bloot aan het voorbijgaande licht.

La Pieuvre is een cinematografisch meesterwerk dat in 2020 werd gerestaureerd. Als historisch document toont het niet alleen een uiterst fascinerend wezen in al haar pracht en mysterie, maar geeft het ook de oneindige mogelijkheden van het medium film weer.

Het koppel Maya Deren en Alexander Hammid liet zich voor hun eigen avant-garde kortfilm inspireren door surrealistische films als Un chien andalou en L’Age d’Or van Salvador Dalí en Luis Buñuel  — al ontkenden ze dat soms zelf. Volgens een gelijkaardige droomlogica vertelt Meshes of the Afternoon een circulair verhaal over een dromende vrouw.

Scorpio Rising is misschien wel Kenneth Angers bekendste werk. Op de beats van jaren zestig popmuziek volgt de film een groepje bikers en exploreert thema’s zoals het occulte, homoseksualiteit en nazisme. Ook het idoliseren van rebellerende publieke figuren als James Dean en Marlon Brando staat centraal.

In 45th Parallel wordt een monoloog opgevoerd in een gebouw dat op een grenslijn staat. Op een intelligente manier stelt Lawrence Abu Hamdan de absurditeit van grenzen, en de vaak hypocriete wetgeving errond, aan de kaak.

Irani Bag is een split-screen video-essay over de vermeende onschuld van handtassen in post-revolutionaire Iraanse cinema. Maryam Tafakory brengt hiermee een krachtige politieke analyse van censuur en intimiteit. 

Deze korte Franse film staat hoog aangeschreven in menige versies van de filmgeschiedenis. Dit allereerste wapenfeit van de Spaanse surrealist Luis Buñuel schreef hij samen met Salvador Dalí, gebaseerd op hun eigen dromen.

Op 27 mei 2019 landden Paul Shemisi en Nizar Saleh, de helft van het Belgisch-Congolese Collectif Faire-Part, op de luchthaven van Luanda in Angola. Ondanks een geplande connectie zal het duo pas twee dagen later opnieuw opstijgen richting Frankfurt.

De Hongaarse Flóra Anna Buda kreeg maar liefst drie grote filmprijzen (in Cannes, Annecy en Sarajevo) voor haar dromerige korte animatiefilm 27. Daarin onderzoekt een jonge vrouw naar lieve lust haar seksualiteit. Op de achtergrond sluimert een socio-politieke boodschap over de verziekte huizenmarkt in Frankrijk.

Dream of Silk werd verboden in Iran. In de film keert filmmaker Nahid Rezaei terug naar de middelbare school waar ze zelf twintig jaar geleden als jonge vrouw school liep, om er te praten met de jonge studenten. Ze vraagt hen naar hun hoop voor de toekomst en hun visie op een ideaal leven.

Parviz Kimiavi is één van de meest prominente figuren uit de Perzische cinema van de 20e eeuw. In zijn documentaires belicht hij verschillende onderwerpen op een vaak poëtische en impressionistische manier. In P Like Pelican wil een oude kluizenaar in een krottenwijk het alfabet aanleren aan de straatkinderen die vaak in zijn buurt komen spelen.

De Brusselse filmmakers Elie Maissin en Mieriën Coppens werken vaak samen met het collectief La Voix des Sans Papiers. Daarmee geeft het duo een stem aan zij zonder verblijfsdocumenten. Hun ingetogen filmtaal evoceert uiteenlopende manieren van communiceren: in verschillende gesproken talen, met de stille taal van het lichaam, met een omgeving.

In Gulls and Buoys experimenteert de Amerikaanse filmmaker Robert Breer voor het eerst met rotoscopie, hoewel de techniek in 1972 al als passé werd beschouwd. Breers kortfilm doet denken aan een abstracte vakantievideo op het strand.

Het mysterie van het filmproces is een cruciaal element in Robert Beavers’ artistieke signatuur. Winged Dialogue is kenmerkend voor veel van zijn films: tegelijk lyrisch en rigoreus, sensueel en complex. Mediterrane steden en landschappen en hun culturele tradities onthullen diepere persoonlijke en esthetische thema’s. De seksualiteit van het lichaam en de zuiverheid van de ziel komen gloeiend mooi samen.

Nachtvlinders is de enige film ooit die volledig werd uitgevoerd in Servaisgrafie, een techniek die live-action en animatie met elkaar versmelt. Wijlen Raoul Servais, een sleutelfiguur in de geschiedenis van de Belgische animatie, experimenteerde eerder al met deze stijl in zijn film Harpya.

Aan de hand van een typische Amerikaanse gezinsauto vertelt avant-garde queer filmmaker Su Friedrich het verhaal van een liefdesrelatie en de ondergang ervan. De oude, beige stationwagen met kunsthouten panelen is het voertuig van een atypisch lesbisch koppel. Wanneer hun relatie eindigt, wordt de auto eigendom van de ene en een vloek in het bestaan van de ander. 

Op het ritme van groovy jazzmuziek danst Harry Kramer zich een weg doorheen een industrieel landschap. Knap gefilmd en slim bij momenten bevreemdend gemonteerd: langzaam maar zeker neemt het stedelijke decor de aandacht over, net als de impact van een duizelingwekkende en alles in zich opslorpende grootstad.

Emotional Architecture 1959 verkent met een mix van documentaire en fictie verschillende Madrileense wijken; in het zog van Sebas en Andrea. De twee studenten letteren en wijsbegeerte worden verliefd op elkaar tijdens het academiejaar 1958-59. In hun liefdesrelatie spelen verschillen in zowel sociale klasse als in de kijk op het leven een rol. 

Net als collega-filmmakers Chris Marker en Jean-Luc Godard behoorde de Franse regisseur Bruno Muel tot de militante groep filmmakers Medvedkine, die tussen 1967 en 1974 sociaal geëngageerde films maakte. In Septembre Chilien, een rake documentaire over de staatsgreep in Chili in 1973, mengt hij officiële beelden met clandestiene opnames van de opkomende oppositie.

Een documentaire over schoonheidsspecialiste DiAna DiAna die haar schoonheidssalon in South Carolina heeft omgevormd tot een infocentrum over AIDS en veilige seks.