Tukuleur

BiografieBiography

Brahim Tall

Brahim Tall bouwt zijn artistieke praktijk op rond verschillende vormen van onderzoek, expressie en identiteitspolitiek. Op basis van persoonlijke ervaringen behandelt hij maatschappelijke thema's als representatie en racisme. Afhankelijk van het project en de context neemt dit onderzoek de vorm aan van foto's, films, installaties, (collectieve) performances of DJ-sets. Met Tukuleur behaalde Brahim zijn master in Fotografie met Grote Onderscheiding aan LUCA School of Arts in Brussel. Hij won er een Wildcard van het Vlaams Audiovisueel Fonds mee.

Tukuleur (Brahim Tall, 2022)

Tukuleur

Haar, postuur en huidskleur verschuiven, kruisen en wisselen elkaar af, waardoor een choreografie van blikken en poses ontstaat die gebaseerd is op voorstellingen uit de kunstgeschiedenis en de popcultuur. Door het centrale personage steeds te laten veranderen, probeert Tukuleur te laten zien hoe onze blik de interpretatie van verschillende lichamen in verschillende contexten beïnvloedt. De film toont vervolgens de gevolgen van deze blikken en de daaraan gekoppelde voorstellingen voor de persoonlijke groei van het personage, en zijn strijd om een plaats te vinden tussen acceptatie en anders-zijn.

Volgens Brahim Tall was het niet eenvoudig  om mensen te overtuigen dat er een film zat in zijn ideeën over ‘postuur’ en de verhouding tussen identiteit en (de perceptie over) huidskleur. Het resultaat spreekt in ieder geval voor zich. Boekdelen, zelfs.

Een geschminkt personage, stoïcijns vertolkt door Stanley Ollivier, neemt een ingewikkelde houding aan. Een spagaat, kan je het bijna noemen. Zijn glimlach is geforceerd. Hoe langer hij in deze houding blijft, hoe besmettelijker zijn ongemak. Gender is in dit geval ambigu: misschien bezondig ik me aan misgendering door ‘hem’ zonder bevestiging als een ‘hij’ te beschouwen. Die voornaamwoorden zijn toch wel erg handig.

Zijn kapsels, zijn make-up maken hem extreem veranderlijk. Ook de hybride omgeving wijst naar zijn innerlijk landschap: hij staat op de planken, voor een decor dat stedelijke elementen mengt met rurale en ook Europese én West-Afrikaanse elementen integreert. 

De titel van de film speelt met de naam van een 19de-eeuws West-Afrikaans keizerrijk. Toucouleur is ook een van de namen van een volk uit wat vandaag Senegal heet. Maar Tall speelt ook bewust met de verwijzing naar ‘kleur’. Het is belangrijk dat de titel van betekenis verandert afhankelijk van de context waarin die uitgesproken wordt, want ook huidskleur krijgt in verschillende contexten een andere betekenis. Zo ook worden mensen met gemengde etniciteit vaak gezien als van hier noch van daar. Of juist van overal, maar dan anders, zoiets.

Tukuleur deelt een zekere verwantschap met Prism van An van.Dienderen, Eléonore Yameogo en Rosine Mbakam, door de prominente rol die de techniek speelt in de film en in de perceptie over huidskleur. Ook omwille van de theatrale manier waarop die techniek ingezet wordt. Talls achtergrond als fotograaf maakt het creatief inzetten van fotografische technieken logisch. Maar Tukuleur is meer een onderzoek dan een essay. Vorm en inhoud zijn in harmonie en maken deel uit van een boeiend geheel, waarin ook spanning een belangrijke rol speelt. Het aanstekelijke en gedurfde gevoel voor humor bewijst anderzijds dat je de grenzen mag blijven aftasten wanneer je weet waar je mee bezig bent.

Op een associatieve manier wordt er gerefereerd naar erg concrete issues, zoals gekleurde bias bij politiecontroles of de strijd voor civil rights. Tall vertelt zonder woorden een verhaal, met eloquent gebruik van beeld- en lichaamstaal, zorgvuldig gemonteerd. Referenties en verwijzingen zijn belangrijk, maar doorslaggevend is niet of je het postuur van Louis XIV herkent, wel dat die houding een betekenis heeft. En dat die betekenis een nieuwe lading krijgt wanneer het gaat over jonge mensen met gemengde etniciteit die opgroeien in een context die hen bijna verplicht tot een identitaire zoektocht.

Tukuleur onderzoekt op het eerste zicht een mogelijke identiteitscrisis als deel van die zoektocht. Maar wie dieper graaft, vindt een bredere crisis: sommigen kunnen de nieuwe identiteit van deze jongeren niet plaatsen. Zij zijn wendbare subjecten die hokjes afwijzen, met gemak switchen tussen verschillende codes en zo verschillende gedaantes aannemen. Ze mengen talen, voelen zich potentieel overal thuis en dagen voortdurend onze perceptie uit. Misschien is het ongenoegen daarrond precies de identiteitscrisis die we, als maatschappij, meemaken.

Tukuleur is op zaterdag 22 april te zien tijdens het Afrika Filmfestival in Leuven en op donderdag 3 mei tijdens Brussels Short Film Festival.

17.04.2023
TEKST DOORTEXT BY
Credits
Scenario Script Brahim Tall Cast Stanley Ollivier Camera Thomas Verijke Montage Montage Mischa Dols, Brahim Tall Sound Geluid David DuBois Music Muziek Kamal Tall Production Productie Brahim Tall Film School Filmschool LUCA School of Arts, Sint-Lukas Brussel