Sonnet 81

© Sonnet 81 (Maaike Neuville, 2013)

Sonnet 81

Het is tien jaar geleden dat Ellen, dochter van Lut en Jos, overleed. Ook nu vindt de jaarlijkse reünie plaats met Ellens vrienden. Elk van hen gaat op een aparte manier met het verlies om. Waar zit het verdriet nu? En waar is iemand, die al tien jaar dood is?

Films die starten met een minutenlang zwart beeld? Dat kan twee zaken betekenen. Ofwel krijgen we niks dan overdreven somberte en sérieux, of er volgt een subtiel meesterwerk. Maaike Neuville durft niet alleen zo te starten, maar onderlijnt in haar tweede kortfilm als filmmaker die donkerte ook nog eens met een treurig muziekje. De prachtfilm die daarop volgt, doet de statische start alle eer aan. 

Shakespeares Sonnet 81 begint als volgt: “Or I shall live your epitaph to make, Or you survive when I in earth am rotten; From hence your memory death cannot take, Although in me each part will be forgotten.” Neuvilles film draait dan ook om een rouwritueel: de ouders van een overleden meisje nodigen haar vrienden naar gewoonte uit voor een etentje. Dat geladen moment komt magistraal in beeld. Eén voor één vullen de vrienden de ruimte, eerst gehuld in dikke winterjassen en daarna vrolijk taterend rond de tafel. Er zijn geen emotionele close-ups, geen klassieke shot-tegenshot dialogen. We voelen de lijven die een leegte proberen op te vullen.

Die aanpak duwt je bijna fysiek in de woonkamer maar creëert tegelijk een objectiverende afstand. Een afstand die groter wordt als je hen later ziet afdruipen in het donker, terug in warme jassen gehuld. De camera weigert nog altijd in te zoomen op hun gezichten maar volgt hun moeizame sneeuwloop vanop de rug. Geen toeval dat ook de stilistisch verwante Bas Devos (Violet, Ghost Tropic), tevens Neuvilles levenspartner, een plaatsje kreeg rond de vriendentafel.

Prachtige stiltes, die bestaan dus echt. Nergens wordt Sonnet 81 tranerig. Maar ook bij de vriendelijke conversaties blijven het gemis en de existentiële eenzaamheid tastbaar. En dan krijgen we met het eind nog eens een mooie referentie aan Michael Haneke's Amour voor het netvlies. Als de Oostenrijker nog eens een opera in Brussel komt regisseren, dan legt De Munt deze film maar beter voor hem klaar. Als de goedlachse man ook eens nood heeft aan troost, dan vindt hij die misschien daarin.

20.09.2014
TEKST DOORTEXT BY