Yarokamena
Op een onbekende plek overlappen futuristische ruïnes het verhaal van een inheemse sage. In het 20e-eeuwse Colombia riep verzetsstrijder Yarokamena, lid van de inheemse Uitoto-stam, op tot rebellie tegen de gewelddadige exploitatie van de rubbermijnindustrie in het Amazonegebied en beriep hij zich op de spirituele krachten van de oorlog.
Een mythische figuur verschijnt in een bloedkleurige waas op het scherm. Yarokamena, een boegbeeld van het inheemse verzet aan het begin van de 20e eeuw in Colombia, is de drijvende kracht achter dit verontrustende verhaal dat verleden, heden en toekomst met elkaar verweeft en ons herinnert aan de gewelddadige erfenis van extractivisme en kolonialisme waarvan de brutale echo's tot op de dag van vandaag weerklinken. In de woorden van de film: “De jungle huivert, de bomen weten wat er is gebeurd, maar omdat ze geen mensen zijn, spreken ze niet, dus blijven alle herinneringen daar verzameld.”
Zoals raadslid van het Uitoto-volk Gerardo Sueche beweert, tracht de film een stem terug te geven aan zij die generatie na generatie onrecht werd aangedaan — eerst op een zachte manier, via fragmenten van de mondelinge geschiedenis die door autoriteiten lang het zwijgen is opgelegd, daarna met de luide destructieve kracht van donker metaal.
Een portaal is geopend en de geesten van het verleden zweven nu boven een kerkhof van ongebruikte antennes die het Amazone-landschap kleuren; technologische ruïnes van de toekomst die ons herinneren dat de cyclus van uitbuiting nog moet worden doorbroken.
Yarokamena is uiterst actueel, een sterk manifest dat een duistere geschiedenis onder de loep houdt en onderstreept dat milieurechtvaardigheid een antikoloniale strijd is, of zou moeten zijn.
Yarokamena werd gekozen door de Roemeense filmcurator Oana Ghera. Ze is de arstitiek directeur van het Bucharest International Experimental Film Festival (BIEFF) en industriecoördinator van European Short Pitch. Ze maakt deel uit van de pre-selectie committees van Go Short en Vienna Shorts.
Er liggen achtduizend vijfhonderd kilometer tussen de Amazone en de Ardennen. In zijn thuisland Brazilië bekijkt filmmaker Diego van buitenaf het ontoegankelijke woud. De Belgische tegenhanger daarvan is makkelijker te verkennen.